حق ماموریت چیست و در قانون کار چگونه محاسبه می شود؟

در بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌ها، کارمندان گاهی برای انجام وظایف کاری به محل‌هایی خارج از محیط اصلی شرکت اعزام می‌شوند. در چنین شرایطی، مبلغی تحت عنوان حق مأموریت به آن‌ها تعلق می‌گیرد که یکی از اجزای مهم فیش حقوقی محسوب می‌شود. نحوه‌ی محاسبه‌ی این مبلغ طبق قانون کار، با حقوق روزانه‌ی فرد تفاوت دارد و بر اساس فرمول مشخصی تعیین می‌شود. علاوه بر این، مأموریت‌های کاری می‌توانند به‌صورت روزانه یا ساعتی تعریف شوند که هرکدام مقررات و شیوه‌ی محاسبه‌ی خاص خود را دارند.
در این مقاله، بررسی می‌کنیم که حق مأموریت چیست، چگونه محاسبه می‌شود و چه قوانین و نکاتی درباره‌ی آن وجود دارد.

تعریف حق ماموریت در قانون کار

حق ماموریت چیست؟

«ماموریت» به سفر کاری گفته می‌شود که کارمند برای انجام امور مربوط به شرکت، به محلی خارج از محدوده‌ی محل کار اعزام می‌شود. در این شرایط، مبلغی که کارفرما به‌عنوان دستمزد اضافی بابت اعزام نیرو به محل دورتر از شرکت پرداخت می‌کند، حق مأموریت نام دارد.

شرکت‌ها معمولاً به دلایل مختلفی کارکنان خود را به مأموریت می‌فرستند؛ از جمله بازدید و سرکشی از پروژه‌ها، آموزش نیروهای مستقر در سایر مناطق، احداث شعبه جدید یا دریافت آموزش از شعبه مرکزی.

با این حال، طبق قانون کار، مأموریت شرایط مشخصی دارد. بر اساس مقررات، زمانی سفر کاری مأموریت محسوب می‌شود که کارمند برای انجام وظایف خود بیش از ۵۰ کیلومتر از محل کار اصلی دور شود یا دست‌کم یک شب را در محل مأموریت اقامت داشته باشد. در غیر این صورت، یعنی اگر فاصله کمتر از ۵۰ کیلومتر باشد یا اقامتی در محل مأموریت انجام نشود، کارمند مشمول دریافت حق مأموریت نخواهد بود.

وزارت کار طبق ماده 46، حق ماموریت در قانون کار را این گونه تعریف می کند:

“هرگاه کارگر به موجب دستور کارفرما برای انجام مأموریت به خارج از محل کار اعزام شود، کارفرما مکلف است علاوه بر مزد ثابت یا مزد مبنا، فوق‌العاده مأموریت به او پرداخت نماید.
این فوق‌العاده نباید کمتر از مزد ثابت یا مزد مبنای روزانه کارگر باشد.

تبصره – ماموریت به موردی اطلاق می‌شود که کارگر برای انجام کار حداقل ۵۰ کیلومتر از محل کارگاه اصلی دور شود و یا ناگزیر باشد حداقل یک شب در محل ماموریت توقف نماید.”

انواع حق ماموریت در قانون کار

با توجه به میزان زمان،‌ منطقه ماموریت و فاصله از محل کار، حق ماموریت ها را می توان به سه دسته اصلی تقسیم بندی کرد:

حق ماموریت روزانه 

حق مأموریت روزانه مبلغی است که کارفرما بابت هر روزی که کارمند در مأموریت کاری به‌سر می‌برد به او پرداخت می‌کند. این مبلغ جدای از حقوق پایه و مزایای ثابت است و برای جبران هزینه‌های روزانه‌ی سفر کاری (مثل رفت‌و‌آمد، غذا، و سختی کار در محل غیرثابت) پرداخت می‌شود.

مثال محاسبه حق مأموریت روزانه

فرض کنید حقوق پایه‌ی ماهانه‌ی کارمندی ۱۸,۰۰۰,۰۰۰ تومان است.
اگر ماه کاری ۳۰ روز در نظر گرفته شود:

حقوق روزانه:

بنابراین، حداقل حق مأموریت روزانه‌ی او نیز ۶۰۰,۰۰۰ تومان خواهد بود.
اگر این کارمند ۳ روز در مأموریت باشد:

مبلغ کل حق مأموریت:

بیشتر بخوانید: شیفت شب یا شب کاری در قانون کار چیست؟

حق ماموریت ساعتی

ماموریت های ساعتی، در واقع ماموریت هایی هستند که در آن کارگر طی ساعات روز برای انجام امور محوله از محل شرکت خارج می شود. این ماموریت ها به دلیل کم بودن فاصله و انجام در ساعات کاری، شامل پرداخت حق ماموریت نمی شود. هر چند اگر کارگر در ساعات غیرکاری به ماموریت های ساعتی برود، شامل پرداخت اضافه کاری می گردد. هزینه های رفت و آمد ماموریت های ساعتی نیز بر عهده کارفرما است و یک سامانه حضور و غیاب آنلاین عهده دار انجام این امور است. 

حق ماموریت خارج از کشور

ماموریت های خارج از کشور، یکی از پرهزینه ترین و مهم ترین ماموریت ها هستند. هزینه های جاری این ماموریت ها مانند هزینه اقامت، خوراک، بلیط رفت و برگشت و عوارض خروج از کشور همگی توسط کارفرما پرداخت می شوند. البته درباره نحوه پرداخت حق ماموریت و هزینه ها در ماده 54 قانون کار صحبتی نشده است. بنابراین بهتر است در صورتی که درباره هزینه ها در قرارداد کاری خود صحبت نکرده اید قبل از انجام ماموریت حتما درباره نحوه پرداخت ها با کارفرما توافق کنید.

فرمول محاسبه حق ماموریت کارکنان دولت چگونه است؟

بر اساس ماده ۴۶ قانون کار، فوق‌العاده مأموریت نباید کمتر از مزد ثابت یا مزد مبنای روزانه‌ی فرد باشد. همچنین، هزینه‌های رفت‌وبرگشت کارمند به محل مأموریت نیز باید توسط کارفرما پرداخت شود.
این ماده به‌عنوان قانون کلی درباره‌ی مأموریت در نظر گرفته می‌شود، اما مبلغ دقیق یا فرمول ثابتی برای محاسبه‌ی حق مأموریت در قانون کار تعیین نشده و معمولاً در آیین‌نامه‌های داخلی هر سازمان مشخص می‌شود.

در مورد کارکنان دولت (که تابع قانون مدیریت خدمات کشوری هستند)، مبنای پرداخت فوق‌العاده مأموریت متفاوت است.
مطابق دستورالعمل‌های سازمان برنامه و بودجه، حق مأموریت روزانه کارکنان دولت معمولاً معادل یک‌بیستم تا یک‌پنجاهم حقوق و مزایای مستمر ماهانه فرد برای هر روز مأموریت تعیین می‌شود.

چنانچه مأموریت بدون توقف شبانه (اقامت) باشد، تنها ۵۰ درصد از این مبلغ به‌عنوان فوق‌العاده مأموریت پرداخت می‌شود.

نحوه محاسبه حق ماموریت با مثال

محاسبه حق مأموریت معمولاً براساس توافق بین کارمند و کارفرما در زمان عقد قرارداد انجام می‌شود. با این حال، حداقل میزان حق مأموریت بر اساس قانون کار و حقوق روزانه تعیین می‌گردد.

به طور کلی، فرمول حداقل حق مأموریت به شکل زیر است:

حق ماموریت = مزد روزانه ×  تعداد روزهای ماموریت

• مزد روزانه: بر اساس حقوق ثابت یا مزد مبنای ماهانه کارمند محاسبه می‌شود.

• تعداد روزهای مأموریت: تعداد روزهایی که کارمند برای انجام وظایف کاری در مأموریت به‌سر می‌برد

نرم افزار محاسبه حق ماموریت

محاسبه دقیق حق مأموریت یکی از دغدغه‌های مهم کارمندان و مدیران است. کارمند مأموریت‌رفته ممکن است نگران دریافت کامل حق خود باشد و در مقابل، مدیران نیز دغدغه محاسبه صحیح و جلوگیری از هدررفت بودجه شرکت را دارند. همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، میزان حق مأموریت در هر سازمان بر اساس آیین‌نامه داخلی سازمان و توافق با کارمندان تعیین می‌شود.

برای حل این مشکل، نرم افزار محاسبه حق مأموریت کسرا (که تحت عنوان سامانه مرخصی و مأموریت نیز شناخته می‌شود) طراحی شده است.
این نرم افزار قابلیت محاسبه دقیق و بدون خطای فوق‌العاده مأموریت هر نیرو را بر اساس:

• هزینه‌های مرتبط با مأموریت،

• زمان سپری شده در مأموریت،

• و آیین‌نامه داخلی شرکت

داراست و نتیجه محاسبه را به‌صورت شفاف در فیش حقوقی فرد نمایش می‌دهد.

ثبت ماموریت و محاسبه حق ماموریت با استفاده از نرم افزار ماموریت و مرخصی کسرا

به منظور محاسبه حق ماموریت، در مرحله اول نیاز است تا درخواست ماموریت در نرم افزار ماموریت و مرخصی ثبت و حکم آن طبق روال آیین نامه صادر شود. در کنار ثبت درخواست ماموریت می توان درخواست های جانبی آن و ویژگی های هر ماموریت را نیز ثبت کرد:

• فرم هایی برای مشخص کردن نوع ماموریت و سازمان
• فیلدهای اختصاصی برای ثبت نوع پروژه و شماره قرارداد مربوط به ماموریت 
• ثبت ماموریت های چند مقصده 
• ثبت درخواست بلیط، ماشین،‌ اسکان، تغذیه و بودجه 

پس از تأیید نهایی مأموریت توسط مدیران، کارمند مأموریت خود را آغاز می‌کند. پس از پایان مأموریت، برای ثبت نهایی و محاسبه هزینه‌ها و حق مأموریت، کارمند اطلاعات زیر را در سیستم وارد می‌کند:

• گزارش هزینه‌های انجام شده

• تعداد روزهای مأموریت

• صورت‌جلسات و فاکتورهای مرتبط

سپس این اطلاعات برای تأیید نهایی مدیر مربوطه ارسال می‌شود تا محاسبه حق مأموریت به‌صورت دقیق انجام گیرد.

محاسبه آنلاین حق ماموریت با نرم افزار ماموریت مرخصی کسرا

بعد از آن که هزینه ها و موارد لازم برای محاسبه آنلاین حق ماموریت در سیستم وارد و تایید شد، نرم افزار ماموریت و مسافرت کسرا با اتصال به سامانه کارگزینی و براساس حکم سازمانی هر فرد و آیین نامه سازمان به محاسبه حق ماموریتمی پردازد. در این بخش نیز امکان مشاهده گزارش هزینه ها، حق ماموریت و قواعد محاسبه وجود دارد. 

جمع بندی

در بسیاری از سازمان ها و شرکت ها، انجام ماموریت های ساعتی، روزانه و حتی خارج از کشور بخش مهمی از روال کار کارمندان هستند. محاسبه هزینه های هر ماموریت و فوق العاده ماموریت یک نیرو، بسیار امر مهم و حساسی است. حق ماموریت هر نیرو براساس توافق صورت گرفته با کارفرما و آیین نامه داخلی شرکت تنظیم می شود. 

با بهره گیری از سامانه مرخصی و ماموریت کسرا، می توان به آسانی و بدون هیچ خطایی، حق ماموریت هر فرد را محاسبه و به فیش حقوق وی اضافه کرد. این سامانه امکان شخصی سازی شرایط ماموریت و دستمزد آن را براساس آیین نامه های داخلی هر سازمان دارد. 

سوالات متداول پیرامون حق ماموریت