نرم افزار کارانه چیست و چگونه به سازمان ها کمک می کند؟

مقدمه؛ نرم افزار کارانه چیست؟

در بسیاری از سازمان‌های اداری و دولتی، حقوق دریافتی پرسنل با حقوق پایه آن‌ها تفاوت دارد. این تفاوت معمولاً به دلیل پاداش‌ها و کارانه است. کارانه به معنای پاداش اضافی است که بر اساس عملکرد، اضافه‌کاری، شیفت یا سایر پارامترها به کارکنان پرداخت می‌شود، بدون اینکه حقوق پایه یا مزایای قانونی مانند سنوات و عیدی تغییر کند.

برای مدیریت کارانه، مدیران سازمان‌ها باید به‌صورت دستی میزان پاداش هر فرد را محاسبه کنند. این کار در سازمان‌های بزرگ زمان‌بر و مستعد خطا است. محاسبه دستی کارانه برای ده‌ها یا صدها پرسنل، هم زمان زیادی می‌برد و هم ممکن است باعث نارضایتی شود.

در دنیای امروز، با پیشرفت فناوری، بسیاری از سازمان‌ها به دنبال راهکاری دیجیتال و دقیق برای محاسبه و پرداخت کارانه هستند. نرم افزار کارانه ابزاری است که این فرآیند را خودکار می‌کند، خطاها را کاهش می‌دهد و پرداخت پاداش را سریع‌تر و شفاف‌تر می‌سازد.

نرم افزار کارانه چیست؟ 

برای تعیین و معرفی تعریف کارانه می توان گفت که کارانه یک پاداش مشخص و مبلغی است که در ازای کار اضافه به کارمندان داده و پرداخت می شود. در واقع کارانه به عنوان یک روش تقسیم سود محسوب می شود شرکت ها با توجه به سودی که در انتهای یک دوره مالی به دست آورده اند، بین کارمندان و پرسنل تقسیم می کنند. در برخی تعاریف ممکن است که برخی تصور کنند که کارانه نوعی افزایش حقوق یا عیدی و سنوات است. در صورتی که این گونه نیست و کارانه یک پاداش به دلیل پیشرفت و بهره وری در کار یا پروژه ای است.

همه چیز درباره تاریخچه کارانه و سیستم پاداش دهی 

مفهوم و تعریف لغوی کارانه و پاداش مبتنی بر عملکرد، از زمانی که شرکت‌ها و کارخانه‌ها به دنبال افزایش انگیزه و بهره‌وری کارکنان بودند، مطرح شد. در دهه‌های میانی قرن 20، بسیاری از سازمان‌ها روش‌های پرداخت دستمزد ترکیبی شامل حقوق پایه، سنوات، مزایا و پاداش‌های عملکردی را برای کارکنان خود به کار گرفتند.

با گذر زمان و توسعه مدیریت منابع انسانی، سیستم‌های پاداش و کارانه پیچیده‌تر شد و از دهه 1990 میلادی، استفاده از کارانه به‌عنوان ابزاری برای افزایش انگیزه و بهره‌وری کارکنان بین مدیران و کارفرمایان رایج شد. این سیستم‌ها به مدیران اجازه می‌دهد تا با توجه به عملکرد، اضافه‌کاری، مهارت و سایر پارامترها، پاداش منصفانه‌ای برای کارکنان تعیین کنند

روش های تعیین میزان کارانه در شرکت ها و سازمان های مختلف

هر سازمان و شرکت، بسته به ساختار و سیاست‌های داخلی خود، روش خاصی برای تعیین کارانه پرسنل دارد. هیچ قانون واحدی برای محاسبه کارانه وجود ندارد و معمولاً میزان و زمان پرداخت آن بر اساس بخشنامه‌ها و تایید مدیران ارشد تعیین می‌شود.

معمولاً مدیران سازمان‌ها پارامترهای متعددی را در نظر می‌گیرند، مانند:

• اضافه‌کاری

• ساعات تعطیل کاری

• حق شیفت

• حق کشیک

در سازمان‌های بزرگ که تعداد پرسنل زیاد است، محاسبه دستی کارانه زمان‌بر و مستعد خطا است. به همین دلیل، بسیاری از شرکت‌ها از نرم‌افزارهای تخصصی کارانه استفاده می‌کنند تا فرآیند پرداخت را سریع‌تر، دقیق‌تر و شفاف‌تر انجام دهند.

بیشتر بخوانید: 10 نرم افزار برتر مدیریت منابع انسانی (HR)

اهمیت عقد قرارداد کارانه چیست؟  

دریافت کارانه توسط کارمندان یک حق قانونی است. به همین دلیل، لازم است که توافق و قرارداد کتبی بین کارفرما و کارکنان تنظیم شود. در این قرارداد باید تمام جزئیات کارانه مشخص شود، از جمله مبلغ دقیق، نحوه پرداخت و شرایط تعلق گرفتن آن.

عقد قرارداد کارانه مزایای متعددی دارد:

• شفافیت در پرداخت: همه موارد مربوط به دریافت و پرداخت کارانه روشن و بدون ابهام می‌شوند.

• معافیت مالیاتی: در صورت اعلام قرارداد به اداره کار، کارفرما می‌تواند از پرداخت برخی مالیات‌ها معاف شود.

• صرفه‌جویی در هزینه‌ها: قرارداد کارانه می‌تواند هزینه‌های مربوط به بیمه و تشکل‌های صنفی را کاهش دهد.

• افزایش انگیزه کارکنان: کارمندان با اطمینان از دریافت پاداش، رغبت و انگیزه بیشتری برای انجام وظایف خود پیدا می‌کنند.

بهترین روش پرداخت کارانه به کارمندان 

پرداخت کارانه معمولاً بر اساس سود شرکت و توافق بین کارفرما و کارکنان انجام می‌شود. میزان کارانه به فعالیت و عملکرد کارکنان بستگی دارد؛ هرچه کارکنان بهتر عمل کنند و سازمان سود بیشتری کسب کند، کارانه افزایش می‌یابد.

بهترین روش پرداخت کارانه به کارکنان عبارت است از:

• پرداخت پس از دستیابی به اهداف سازمان، نه صرفاً به صورت ماهانه یا روتین.

• پرداخت به صورت فصلی یا سالیانه تا تاثیر انگیزشی آن بیشتر شود.

در صورتی که کارانه بدون توجه به عملکرد و اهداف تعیین شود:

• کارکنان ممکن است انگیزه خود را برای انجام وظایف مهم و تاثیرگذار از دست بدهند.

• مبلغ کارانه در صورتی که ناچیز باشد، ارزش و اهمیت خود را برای کارکنان از دست می‌دهد.

بنابراین، پرداخت کارانه باید هدفمند، مرتبط با عملکرد و منصفانه باشد تا هم انگیزه کارکنان افزایش یابد و هم سود سازمان بهبود پیدا کند.

سیستم کارانه سیستمی برای رفع دغدغه های مدیران منابع انسانی 

سیستم کارانه به مدیران منابع انسانی این امکان را می‌دهد که پرداخت کارانه کارکنان را به صورت دقیق و شفاف مدیریت کنند. این سیستم معمولاً دارای صفحه‌ای است که پارامترهای غیر از کارکرد هر فرد را در شیت‌های جداگانه نشان می‌دهد، مانند:

• اضافه‌کاری واقعی

• ساعات تعطیل کاری

• حق شیفت و کشیک

برای مثال، فرض کنید واحد منابع انسانی یک سازمان ۱۰ پرسنل دارد. مدیر این واحد با ورود به صفحه کارانه، می‌تواند میزان اضافه‌کاری هر فرد را به صورت عددی ثبت کند. به عنوان نمونه، اگر خانم ایکس اضافه‌کاری بیشتری نسبت به سایر پرسنل داشته باشد، می‌توان برای او ۵۰ ساعت اضافه‌کار بیشتر تعریف کرد.

این روش باعث می‌شود که پرداخت کارانه منصفانه، شفاف و بدون خطا انجام شود و مدیران زمان کمتری برای محاسبه دستی صرف کنند.

بیشتر بخوانید: سیستم ERP چیست؟ همه چیز در مورد برنامه ریزی منابع سازمانی

نحوه پرداخت کارانه کارگران در سازمان ها

روش‌های تقسیم و پرداخت کارانه در سازمان‌ها متفاوت است. رایج‌ترین روش‌ها عبارت‌اند از:

1. روش بیدو
   پاداش بین کارگران و همکاران مرتبط تقسیم می‌شود. معمولاً ۳/۴ سود به کارگر و ۱/۴ به سرپرستان و کارکنان ستادی اختصاص می‌یابد.

2. روش استاندارد محور
   تقسیم کارانه بر اساس عملکرد واقعی انجام می‌شود. افرادی که:

   • تولید یا خدمات بیشتری ارائه کرده‌اند

   • به اهداف مشخص رسیده‌اند

   • وظایف خود را با کیفیت بالا انجام داده‌اند
     بیشترین پاداش را دریافت می‌کنند.

3. روش هالزی (Halsey)
   مبلغ کارانه برابر با نیمی از زمان صرفه‌جویی شده برای دستیابی به اهداف است.

4. روش کارانه مدیران و سیستم پاداش دهی
   بر اساس سود کل سازمان و کاهش هزینه‌ها، مدیران تصمیم می‌گیرند مبلغی به کارانه کارکنان اضافه کنند.

5. روش مقاطعه کارانه
   در کارگاه‌ها و صنایع خدماتی، کارانه بر اساس میزان کار و تولید واقعی پرداخت می‌شود و انگیزه کارکنان را افزایش می‌دهد.

6. پرداخت بر اساس تسهیم سود
   بخشی از سود کل شرکت بین کارکنان تقسیم می‌شود. هرچه کارکنان بیشتر به اهداف سازمان کمک کنند، کارانه بیشتری دریافت می‌کنند.

7. پرداخت بر اساس تقسیم سهام
   به جای پول، بر اساس افزایش سود شرکت، سهام به کارکنان تعلق می‌گیرد و باعث انگیزه برای فعالیت بیشتر می‌شود.

8. پرداخت بر اساس تقسیم سود مشارکت
   درصدی از سود حاصل از کار بین همه کارکنان تقسیم می‌شود. این روش باعث افزایش انگیزه و بهره‌وری کل سازمان می‌شود و منافع شرکت را بهبود می‌بخشد.

9. پرداخت بر اساس دانش
   در این روش، کارانه بر اساس دانش و مهارت کارکنان در شغل فعلی یا شغل جدید تعیین می‌شود. افرادی که دانش بیشتری دارند یا مهارت خود را ارتقا داده‌اند، کارانه بالاتری دریافت می‌کنند.
   
   
10. پرداخت بر اساس سهم بهره‌وری
    این روش در سازمان‌های تولیدی و خدماتی کاربرد دارد. سود کل سازمان پس از افزایش بهره‌وری محاسبه شده و سپس بر اساس توافق بین کارکنان تقسیم می‌شود.
    
    
11. پرداخت بر اساس شایستگی
    تمرکز این روش بر شایستگی کارکنان و استراتژی مشتری‌مداری است. میزان کارانه بر اساس دانش، مهارت و عملکرد فردی تعیین می‌شود.

بیشتر بخوانید: بیمه عمر چیست و چه مزایایی دارد؟

پرداخت کارانه در سازمان ها چه مزایایی دارد؟ 

پرداخت پاداش کارانه در سازمان ها مزایای مختلف نیز دارد که به شرح زیر است:

• شفاف سازی کردن انتظارات در سیستم پاداش دهی

زمانی که پرداخت کارانه بر اساس عملکرد کارکنان تعیین و پرداخت شود، کارکنان به راحتی و روشنی درک می کنند که کارفرما و مدیران آن ها چه نوع کاری را استثنایی تلقی می کنند و برای آن ارزش قائل می شوند. بنابراین می توان گفت پرداخت کارانه در سازمان ها تاثیر زیادی در تعیین وظایف حساس و وظایفی با اولویت‌های پایین‌ تر برای انجام شدن توسط کارکنان دارد.

• جذب استعدادهای برتر در سازمان

یکی از روش های پرداخت کارانه بر اساس میزان شایستگی است. در صورتی که سازمان بر این اساس میزان پاداش کارانه را تعیین کند، باعث می شود که شرکت بتواند گامی موثر در استخدام و به کارگیری استعدادهای برتر و حتی تشویق آن ها بردارد. چرا که کارکنانی که از عملکرد ویژه خود و مهارت و دانشی که دارند، مطلع هستند. به همین دلیل انتظار دارند  که دستمزد و پاداش آن ها مبتنی بر عملکرد و دانششان باشد.

• درک بهتر رتبه بندی کارکنان با پاداش کارانه

مدیران می توانند بر اساس دسته بندی کردن کارکنان بر مبنای عملکرد آن ها، کارکنان را رتبه بندی کنند. بنابراین کارکنانی که رتبه بالاتر و عملکرد بهتری دارند، پاداش کارانه بیشتری هم دریافت می کنند. همچنین ممکن است برخی از کارکنان با عملکرد ضعیف تر یا کارانه با مبلغ کم تری دریافت کنند یا به طور کلی کارانه به آن ها تعلق نگیرد.

• ایجاد و افزایش انگیزه رقابت

زمانی که یک فرهنگ سازمانی مثبت در سازمان حکم فرما باشد، تاثیر زیادی در افزایش انگیزه و رقابت کارکنان دارد. چون کارکنان ترغیب می شوند که برای دریافت پاداش کارانه بیشتر، بهتر کار کنند و عملکرد بهتری داشته باشند. در واقع زمانی که افزایش دستمزد با اهداف سازمان مرتبط باشد، هم سود بیشتری عاید کارکنان می شود و هم برای خود سازمان سود دارد.

بیشتر بخوانید: تعطیل کاری چیست؟ نحوه محاسبه تعطیل کاری

کارانه پرستاران (کارانه پرستاری) چیست؟ 

کارانه پرستاری پاداشی است که برای جبران خدمات ارزشمند پرستاران در شیفت‌های کاری مختلف به آن‌ها پرداخت می‌شود. پرستاران به دلیل سختی کار و نقش حیاتی خود در نظام سلامت، به‌ویژه در دوران بحران‌هایی مانند همه‌گیری کرونا، شایسته دریافت این پاداش هستند.

کارانه پرستاران بر اساس مصوبات قانون کار و حضور و غیاب محاسبه و پرداخت می‌شود. عوامل موثر در تعیین این کارانه عبارت‌اند از:

• سختی و حساسیت شغل پرستاری

• تعداد و ساعات کاری

• کیفیت و ارزش خدمات ارائه‌شده

طبق قانون، پاداش کارانه پرستاران در دسته «خدمت‌محور» قرار می‌گیرد؛ یعنی پرداخت آن به میزان خدمات و تلاش واقعی پرستار بستگی دارد.

کارانه پزشکان چگونه محاسبه می شود؟   

پزشکان نیز مانند سایر کارکنان نظام سلامت، مشمول دریافت کارانه هستند. هدف از پرداخت کارانه پزشکان:

• جبران هزینه‌های خدمات درمانی

• ایجاد عدالت در نظام پرداخت

• رفع چالش‌های مالی کادر درمان

• حفظ و نگهداشت سرمایه انسانی

با پرداخت کارانه، پزشکان و سایر اعضای کادر درمان با انگیزه بیشتری به فعالیت‌های پزشکی و درمانی می‌پردازند.

چه کسانی مشمول کارانه می‌شوند؟

کارانه به پزشکان رسمی و پیمانی دارای مدارک زیر تعلق می‌گیرد:

• پزشک عمومی، متخصص و MD-PhD

• دکترای تخصصی در رشته‌هایی مثل تغذیه، فیزیوتراپی و روان‌شناسی

• فلوشیپ و فوق تخصص‌های پزشکی

• دکترای حرفه‌ای و تخصصی علوم آزمایشگاهی

• دکترای عمومی و تخصصی دندان‌پزشکی، فلوشیپ و فوق تخصص دندان‌پزشکی

• دکترای داروسازی و داروسازی بالینی

فرمول محاسبه کارانه پزشکان
کارانه پزشکان و کادر درمان معمولاً با توجه به حضور و غیاب، عملکرد کمی و کیفی و موقعیت شغلی محاسبه می‌شود.

ناخالص کارانه = (ضریب کیفی * عملکرد کمی با اعمال ضرایب منطقه + حق مسئول فنی) * ضریب پلکانی

به این ترتیب، کیفیت خدمات، حجم کار، موقعیت جغرافیایی، مسئولیت‌های فنی و پلکان شغلی در تعیین مبلغ نهایی کارانه پزشکان تأثیر مستقیم دارد.

چرا سازمان ها باید از سیستم کارانه در سازمان خود استفاده کنند؟

پرداخت کارانه یکی از عادلانه‌ترین روش‌ها برای توزیع پاداش پرسنل است. در سازمان‌های بزرگ که واحدهای مختلف و تعداد زیادی کارمند دارند، محاسبه دستی کارانه کار آسانی نیست. این فرآیند نه‌تنها وقت‌گیر است، بلکه خطای انسانی در آن بسیار بالاست.

امروزه با پیشرفت فناوری، استفاده از سیستم‌های کارانه به ضرورتی برای سازمان‌ها تبدیل شده است. این سیستم‌ها کمک می‌کنند تا:

• زمان کمتری برای محاسبه کارانه صرف شود.

• خطاهای انسانی به حداقل برسد.

• پرداخت‌ها به صورت شفاف و منصفانه انجام شوند.

• مدیران بتوانند با دقت بیشتر عملکرد کارکنان را ارزیابی کنند.

برخلاف روش‌های سنتی، نرم‌افزارهای کارانه می‌توانند به‌صورت مستقل یا در کنار سیستم‌ حضور و غیاب عمل کنند و به سازمان‌ها امکان می‌دهند که پرداخت‌ها را با کمترین دغدغه مدیریت نمایند

مزیت های نرم افزار کارانه چیست؟

• تعیین محدودیت پرداخت کارانه
  سازمان‌ها معمولاً برای کارانه سقف و کف مشخص می‌کنند. نرم‌افزار کارانه این امکان را می‌دهد که:

  • مدیر منابع انسانی فقط به میزان مجاز (مثلاً ۵۰۰ ساعت) اضافه‌کاری تعریف کند.

  • جمع کل اضافه‌کاری و کارانه پرسنل به راحتی مشاهده شود.

  • مقایسه بین کارکنان آسان‌تر انجام شود.

• تعریف اضافه‌کار جدید
  نرم افزار امکان افزودن یا جایگزین کردن اضافه‌کار قبلی را فراهم می‌کند.

  • مثال: اگر کارمند Y دارای ۲۰ ساعت اضافه‌کار واقعی باشد و مدیر بخواهد ۵۰ ساعت اضافه کند، می‌تواند این عدد را به اضافه‌کار واقعی اضافه یا جایگزین کند.

• تایید کارانه از سوی مدیران سطوح مختلف
  سیستم امکان گردش کارانه بین مدیران مختلف را فراهم می‌کند تا:

  • اضافه‌کار پرسنل ابتدا توسط مدیر واحد تأیید شود.

  • سپس برای تایید نهایی مدیر ارشد یا مدیرعامل ارسال شود.

  • تمامی مراحل ثبت و تایید کارانه شفاف و قابل پیگیری باشد.

اختصاص کارانه ارزیابی عملکرد پاداش به صورت فردی و جمعی

کارانه می‌تواند به دو شکل فردی و گروهی به پرسنل پرداخت شود:

1. پرداخت فردی

   • کارانه بر اساس عملکرد و شاخص‌های مشخص برای هر فرد محاسبه و اختصاص می‌یابد.

2. پرداخت گروهی

   • مدیر می‌تواند برای یک واحد یا گروه خاص، مقدار مشخصی کارانه تعیین کند.

   • مثال: به مناسبت روز زن، برای همه خانم‌های سازمان مبلغی اضافی پرداخت شود.

   • پرداخت گروهی می‌تواند بر اساس فرمول امتیازدهی انجام شود تا هر فرد بر اساس عملکرد خود سهم دقیق را دریافت کند.

   • امکان تعریف فرمول برای تیم‌ها نیز وجود دارد؛ مثلاً به افرادی که کمتر از دو روز مرخصی در ماه داشته‌اند، اضافه‌کار بیشتری تعلق گیرد.

این روش باعث سهولت مدیریت، شفافیت و انگیزه‌بخشی به تیم‌ها می‌شود و پرداخت کارانه را عادلانه‌تر می‌کند

ارزیابی عملکرد پاداش با استفاده از نرم افزار کارانه کسرا

نرم افزار کارانه کسرا قابلیت ارزیابی عملکرد پرسنل را نیز دارد. این ویژگی به سازمان‌ها کمک می‌کند تا عملکرد هر فرد را به صورت دقیق و شفاف اندازه‌گیری کنند.

مزایای ارزیابی عملکرد با این نرم افزار:

• عملکرد افراد بر اساس امتیازهای تعیین شده و حق مسئولیت‌پذیری ارزیابی می‌شود.

• جمع‌بندی امتیازات به مدیران کمک می‌کند تا تصمیمات عادلانه برای پرداخت کارانه اتخاذ کنند.

• برای سازمان‌هایی که کارانه بخش بزرگی از حقوق پرسنل را تشکیل می‌دهد، این سیستم باعث صرفه‌جویی در زمان و کاهش خطاهای انسانی می‌شود.

• مدیران می‌توانند با استفاده از این داده‌ها، بهبود عملکرد کارکنان و انگیزه‌دهی را به صورت هدفمند دنبال کنند.

اگر می‌خواهید فرآیند پرداخت کارانه در سازمان شما سریع‌تر، شفاف‌تر و بدون خطا انجام شود، همین حالا نرم افزار کارانه کسرا را امتحان کنید