مدیریت تکنولوژی و تصمیم گیری در مورد تکنولوژی
از دیدگاه مدیریت تکنولوژی، تکنولوژی اصلی ترین عامل تولید ثروت است و ثروت چیزی بیشتر از پول است که می تواند عواملی همچون ارتقاء دانش، سرمایه ی فکری، استفاده ی موثر از منابع، حفظ منابع طبیعی و سایر عوامل موثر در ارتقاء استاندارد و کیفیت زندگی را شامل شود.
مدیریت تکنولوژی یک ابزار یا چارچوب فکری است که به درک بهتر نسبت به تکنولوژی و تصمیم گیری در مورد آن کمک می کند. امروزه ارزیابی تکنولوژی در سطح کلان به عنوان یک منبع اطلاعاتی، که اطلاعاتی را به فرآیند سیاستگذاری تزریق می کند، معرفی می شود. مدیریت تکنولوژی باید به تحلیل و ارزیابی نتایج خواسته و ناخواسته، فرصتها و ریسک های تکنولوژیها، اعم از تکنولوژیهای جدید و یا تثبیت یافته بپردازد. در واقع مدیریت تکنولوژی یک مبحث بین رشته ای است که علوم، مهندسی، و مدیریت را به هم پیوند می زند.
از دیدگاه مدیریت تکنولوژی، تکنولوژی اصلی ترین عامل تولید ثروت است و ثروت چیزی بیشتر از پول است که می تواند عواملی همچون ارتقاء دانش، سرمایه ی فکری، استفاده ی موثر از منابع، حفظ منابع طبیعی و سایر عوامل موثر در ارتقاء استاندارد و کیفیت زندگی را شامل شود. مهمترین تفاوت دنیای امروز با دیروز سرعت تحولات تکنولوژیک عنوان شده است. دنیا در حال تغییر است و سرعت این تغییر روز به روز بیشتر می شود. تکنولوژی های جدیدی ظهور می کنند. مدیریت تکنولوژی یکی از انواع جدید آن است که فناوری بسیار قوی دارد و جزو لاینفک آن است.
- منظور از مدیریت تکنولوژی چیست؟
- مدیریت تکنولوژی چه اهدافی را دنبال می کند؟
- مسائل ضروری در مدیریت تکنولوژی چیست؟
- مهمترین کاربردهای مدیریت تکنولوژی
- انواع مدل های فرایند مدیریت تکنولوژی
- مدل فال و همکاران
- مدیریت در انتقال تکنولوژی چیست و روش های انتقال آن چگونه است؟
- روش های متداول انتقال تکنولوژی
- منظور از مدیریت تکنولوژی مدرن و مدیریت تکنولوژی استراتژیک چیست؟
- مدیر تکنولوژی به چه کسی گفته می شود؟
- شرح وظایف مدیر تکنولوژی
- بهترین کتاب ها در زمینه آموزش مدیریت تکنولوژی کدامند؟
- معرفی رشته مدیریت تکنولوژی در دانشگاه
- بازار کار رشته مدیریت تکنولوژی چگونه است؟
- تاریخچه مدیریت تکنولوژی
- سوالات متداول درباره مدیریت تکنولوژی
- سوالات مطرح شده در رشته مدیریت تکنولوژی که باید پاسخ داده شود:
منظور از مدیریت تکنولوژی چیست؟
مدیریت تکنولوژی از دو واژه تکنولوژی و مدیریت تشکیل شده است، بنابراین برای پاسخ به این سوال که مدیریت تکنولوژی یعنی چه؟ بهتر است در ابتدا مفهوم این دو واژه را بررسی کنیم. تکنولوژی به معنای عملکردی سیستماتیک است و شامل تکنیک ها، فعالیت ها، دانش ها و مهارت هایی می شود که منجر به خلق کالا یا ارائه خدمات بهتر می شود. واژه مدیریت هم که به معنای هماهنگی و هدایت منابع به کمک دانش و مهارت در راستای تحقق هدفی خاص است. بنابراین مدیریت تکنولوژی، به معنای مدیریت خلق، کسب و بکارگیری تکنولوژی برای اهداف خاصی مانند بومی سازی فناوری، توسعه اقتصادی و بهبود زندگی است. مدیریت تکنولوژی تخصص است که مفاهیم مدیریت، علوم انسانی،علوم پایه و مهندسی را ادغام می کند. این رشته دارای سه گرایش است که شامل انتقال تکنولوژی، نوآوری تکنولوژی، سیاستهای تحقیق و توسعه و استراتژیهای توسعه صنعتی هستند.
مدیریت تکنولوژی چه اهدافی را دنبال می کند؟
همانطور که اشاره شد در مدیریت تکنولوژی از اصول مدیریت برای کشف، توسعه و بهره برداری از تکنولوژی استفاده می شود. هدف اصلی مدیریت تکنولوژی شناسایی و ساماندهی تحولات فنی در زمینه تکنولوژی برای کمک به بهبود وضعیت شرکت ها و بنگاه های تکنولوژی محور است. در واقع مدیریت تکنولوژی با ساماندهی تحولات در زمینه هایی چون انتقال تکنولوژی، نحوه کاربرد تکنولوژی، نوآوری و تعمیق تکنولوژی و… به شرکت ها و بنگاه های اقتصادی مختلف کمک می کند تا ضمن حفظ ارزش ها و اتکا به تکنولوژی خود ، ارزش های جدیدی خلق کنند.
مسائل ضروری در مدیریت تکنولوژی چیست؟
مدیریت تکنولوژی یک فرایند پیچیده است. که شامل تعداد زیادی از مجموعه داده های کمی و کیفی و همچنین تصمیم گیری های مرتبط با آنهاست. یک سیستم هوشمند مدیریت تکنولوژی باید سه مسئله را مدنظر قرار دهد:
هوش: اگرچه کامپیوتر ها در کارکرد های مدیریتی استفاده می شدند اما کاربرد آنها تقریبا منحصر به MIS بود؛ طوری که می توانستند اطلاعاتی در حد انبار داده های موجودشان ارائه کنند.
یکپارچگی: در محیط واقعی مدیریت ما نه تنها نیازمند توصیف کیفی از رفتار سیستم هستیم. بلکه نیاز به آنالیز کمی نیز داریم. تلاش های مدیریتی می تواند به عنوان فرایند تصمیم گیری شامل یک سری از محاسبات کمی و استدلال های کیفی در نظر گرفته شود.
اتوماسیون: در مدیریت تکنولوژی کاربر ها نیازمند اطلاعاتی از قبیل : داده ها، دانش، فرایند ها هستند بدون این که بدانند چه منابعی نیاز است. و چگونه آنها را بدست آوریم، چگونه آنها باید هماهنگ شوند تا به نتیجه مطلوب نائل شویم.
بیشتر بخوانید: واقعیت افزوده چیست؟ به بهانه معرفی هدست واقعیت افزوده vision pro جدید
مهمترین کاربردهای مدیریت تکنولوژی
دنیا در حال تغییر است و سرعت این تغییر روزبه روز بیشتر میشود. تکنولوژیهای جدیدی ظهور میکنند و معادلات بازرگانی را برهم میزنند. سیستمهای مدیریت نیز باید بتوانند با این تغییرات کنار بیایند. مهمترین تفاوت دنیای امروز با دیروز، سرعت تحولات تکنولوژیک عنوان شده است. این موضوع با تغییر در قلمرو بهکارگیری تکنولوژی همراه است. رقابت جهانی نیز تقریباً مقولهی جدیدی است. مدیریت تکنولوژی به عنوان یک رشته تخصصی که تلفیقی از علوم پایه، علوم انسانی، اقتصاد و علوم مهندسی را در دل خود جای داده است دارای کاربردهای متنوعی است. برخی از مهم ترین کاربردهای مدیریت تکنولوژی عبارتند از:
کمک به زندگی بهتر
یکی از اهداف تکنولوژی خدمت به بشر و بهبود کیفیت زندگی افراد است. مدیریت تکنولوژی با کمک به خلق ، توسعه و بکارگیری تکنولوژی به آسان شدن زندگی برای بشر کمک می کند.
تولید ثروت
تولید ثروت یکی از بزرگترین اهداف مدیریت تکنولوژی است. در این رشته تخصصی که هم در ابعاد ملی و هم در ابعاد فردی و سازمانی کاربرد دارد از تکنولوژی و فرآیندهای مرتبط با آن برای خلق ثروت استفاده می شود.
اشتراک پیشرفت بین ملت ها
یکی از کاربردهای مدیریت تکنولوژی کم کردن فاصله سطح رفاه و خدمات در کشورهای مختلف است. با انتقال تکنولوژی به کشورهای دیگر تمام مردم جهان می توانند از سطوح بالای پیشرفت های فناوری در زمینه های مختلف بهره مند شوند.
انواع مدل های فرایند مدیریت تکنولوژی
مدیریت تکنولوژی مجموعه ای از سیستم ها و فرایند هاست که در جهت کشف، توسعه و بهره برداری از تکنولوژی مورد استفاده قرار می گیرند. مدل های مختلفی برای اجرای فرآیندهای مدیریت تکنولوژی طراحی شده است که در ادامه برخی از محبوب ترین آن ها را معرفی می کنیم.
مدل مورین
مدل مورین یکی از قدیمی ترین و همچنین محبوب ترین مدل های بیان شده برای اجرای فرایند مدیریت تکنولوژی است که فرایند مدیریت تکنولوژی را در 4 گام اصلی زیر تعریف می کند.
۱) شناسایی تکنولوژیها:
در مدل مورین اولین مرحله، شناخت تکنولوژی بر اساس نیازهای سازمانی است. در این گام باید تکنولوژی های مورد نیاز سازمان شناسایی شوند.
۲) ارزیابی تکنولوژی:
در گام دوم تکنولوژی های شناسایی شده مورد ارزیابی قرار می گیرند. ارزیابی تکنولوژی از جنبه های مختلفی همچون پیش بینی تحولات و دوره عمر تکنولوژی انجام می شود. ارزیابی تکنولوژی به سازمان کمک می کند تا پیامدهای مثبت و منفی استفاده از تکنولوژی مورد نظر را پیش بینی کند.
۳) بهبود و توسعه تکنولوژی:
در گام سوم مدل مورین، برنامه ریزی و اقدامات لازم برای ارتقا و توسعه تکنولوژی های انتخاب شده در داخل سازمان صورت می گیرد.
۴) استفاده بهینه:
استفاده بهینه از تکنولوژی بهبود یافته آخرین مرحله مدل مورین در اجرای فرایند مدیریت تکنولوژی است. در گام آخر این مدل، از تکنولوژی های بهبود یافته ای که با سازمان سازگار شده اند، به نحو احسن استفاده می شود.
مدل گریگوری
مدل گریگوری هم یکی از مدل های فرآیند مدیریت تکنولوژی است که مورد توجه بسیاری قرار گرفته است. این مدل در سال ۱۹۹۵ توسط گریگوری ارائه شد و شامل پنج مرحله به شرح زیر است.
ا) شناسایی تکنولوژی ها
شناسایی تکنولوژیهایی که مرتبط با حوزه کاری سازمان هستند و بر فعالیت های سازمان موثر هستند اولین گام از مدل گریگوری است.
۲) انتخاب تکنولوژی
در مرحله دوم از بین تکنولوژی های شناسایی شده تکنولوژی هایی که باید توسط سازمان پشتیبانی شوند، انتخاب می شوند.
۳) جذب تکنولوژیها
در این مرحله باید تکنولوژی های انتخاب شده را وارد سازمان کرد تا بتوان از آنها استفاده نمود. روش های مختلفی برای جذب تکنولوژی به سازمان وجود دارد که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم.
۴) بهرهبرداری از تکنولوژیها
در مرحله چهارم مدل گریگوری بهره برداری از تکنولوژی برای تولید منفعت انجام می گیرد. در این مرحله ، از تکنولوژی برای بهبودعملکرد سازمانی و افزایش سودآوری و کاهش هزینه های سازمان استفاده می شود.
۵) محافظت از دانش و نوآوری خلق شده
صیانت از داشته های مبتنی بر تکنولوژی و محافظت از دانش که در محصولات و سیستم تولیدی وجود دارد، آخرین مرحله از اجرای فرایند مدیریت تکنولوژی به شیوه گریگوری است.
مدل فال و همکاران
ایده مدل فال و همکاران از همان مدل گریگوری گرفته شده است ، با این تفاوت که در مدل فال و همکاران دو مفهوم جدید با مدل گریگوری تلفیق شده اند. از آنجایی که عدم توجه به تفاوت استراتژی بنگاه و استراتژی تکنولوژی و ایجاد جریان بین آن ها به کمک مدیریت تکنولوژی صحیح ، باعث کاهش اثر بخشی پشتیبانی از استراتژی ها می شود در مدل فال و همکاران دو نوع دورنمای تجاری و تکنولوژیکی مطرح شده که از طریق فرایند مدیریت تکنولوژی با یکدیگر ارتباط دارند. در واقع در مدل فال دو جنبه بازرگانی و تکنولوژیکی برای مدیریت فرایند در بنگاه در نظر گرفته شده است که با ایجاد دانش بین این دو منظر می توان بین کشش اقتصادی بازار و فشار تکنولوژیکی تعادل برقرار کرد. بر اساس مدل فال و همکاران سه سطح برای فرایند مدیریت تکنولوژی در نظر گرفته شده است که شامل موارد زیر هستند.
الف) سطح استراتژی:
این سطح بیشتر به استراتژی کلی و اقتصادی سازمان مربوط می شود. شناسایی تکنولوژی در این سطح انجام می شود.
ب) سطح نوآوری:
گامهایی مانند انتخاب و محافظت از تکنولوژی در این سطح طرح میشوند. همچنین مواردی مانند ارزیابی و فرایندهای نوآورانه هم در این سطح جای دارند.
ج) سطح عملیاتی:
در این سطح بیشتر به بعد تکنولوژی توجه می شود و بهره برداری از تکنولوژی در این سطح جای دارد. این سطح از مدیریت تکنولوژی و هر دو دورنمای تجاری و استراتژیک از محیط سازمان و خود سازمان متاثر هستند.
کشش تقاضا در مقابل فشار تکنولوژی در مدل فال
در مدل فال از این مفهوم هم برای مدیریت بهتر فرایند تکنولوژی استفاده شده است. مطابق با این مفهوم کشش تقاضا که از بعد تجاری نشات می گیرد بر بعد تکنولوژی هم تاثیر می گذارد. به بیان ساده تر چون میزان تقاضا بر بعد تجاری تاثیر گذار است به طور غیر مستقیم بر بعد تکنولوژی هم تاثیر می گذارد. به همین دلیل از یک سو کشش تقاضا و از سوی دیگر فشار تکنولوژیکی ایجاد می شود و این دو مورد استراتژی کلی سازمان را تحت تاثیر قرار می دهند. همچنین مطابق با مدل فال و همکاران، گفتگو و تعامل میان عوامل بازرگانی و عوامل تکنولوژیکی در یک کسب و کار نقش مهمی بر مدیریت فرایند تکنولوژی دارد و مدیریت تکنولوژی صحیح مستلزم ایجاد جریان دانش میان بین دو بعد بازرگانی و تکنولوژیکی، برای دستیابی به تعامل میان کشش بازار و فشار تکنولوژیکی است.
مدیریت در انتقال تکنولوژی چیست و روش های انتقال آن چگونه است؟
انتقال تکنولوژی به معنی انتقال یک فناوری از سوی فرد، سازمان یا از محلی که خلق شده به فرد، سازمان یا محل دیگری است. در فرایند انتقال تکنولوژی دانش و مهارت به کارگیری تکنولوژی هم بین افراد یا سازمان ها منتقل می شود. انتقال تکنولوژی معمولا به دو شکل افقی یا عمودی انجام می شود.
انتقال افقی
در انتقال افقی تکنولوژی در یک سطح مشخص از یک محل به محل دیگری انتقال می یابد. به این نوع انتقال، انتقال هم سطح هم گفته می شود چون در طی آن، فناوری بدون تغییر سطح از یک ناحیه به ناحیه دیگر منتقل می شود.
انتقال عمودی
در انتقال عمودی اطلاعات فنی و یافته های کاربردی به مرحله توسعه در محل دیگری منتقل می شوند. به انتقال عمودی انتقال تحقیق و توسعه هم گفته می شود چون در طی این انتقال تکنولوژی از یک سطح وارد سطح دیگری می شود.
روش های متداول انتقال تکنولوژی
روش های مختلفی برای انتقال تکنولوژی وجود دارد برخی از متداول ترین این روش ها در ادامه معرفی شده اند.
انتقال تکنولوژی از طریق سرمایه گذاری
یکی از روش های رایج انتقال تکنولوژی سرمایه گذاری است. سرمایه گذاری مستقیم خارجی (Foreign Direct Investment) و سرمایه گذاری مشترک (Joint Venture) دو نمونه از متداول ترین روش های انتقال تکنولوژی از طریق سرمایه گذاری هستند. سرمایه گذاری خارجی زمانی اتفاق می افتاد که شرکت های بین المللی از طریق شعبات خود در کشورهای دیگر فعالیت کنند و برای کشورهایی مناسب است که نیروی کار ارزان و منابع طبیعی فراوان در اختیار دارند.
سرمایه گذاری مشترک نیز که به صورت یک قرارداد همکاری مشترک بین شرکت محلی در کشور میزبان با طرف خارجی بسته می شود و تفاوت آن با سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI) این است که در سرمایه گذاری مشترک معمولاً سرمایه گذار، کنترل اصلی انتقال تکنولوژی را بر عهده دارد اما در این روش طرف دریافت کننده تکنولوژی قادر است تا از تکنولوژی های بهره برداری نماید که به تنهایی توان استفاده و بهره برداری از آن را نداشته است.
انتقال تکنولوژی از طریق قراردادهای لیسانس (Licensing Agreements)
قرارداد لیسانس، قراردادی است که در آن تکنولوژی به ازای مبلغ مشخصی و به مدت معینی از سوی عرضه کننده به دریافت کننده اعطا می شود. تفاوت اصلی میان قرارداد لیسانس و سرمایه گذاری مشترک در این است که در اولی سهم یکسانی از مشارکت بین طرفین قرارداد وجود ندارد اما عرضه کننده لیسانس موافقت می نماید که تکنولوژی مورد نیاز را توسط سرمایه گذاری کامل دریافت کننده تکنولوژی فراهم نماید.
انتقال تکنولوژی از طریق قراردادهای کلید در دست
در انتقال تکنولوژی به روش قرارداد کلید در دست عرضه کننده تکنولوژی به ازای دریافت مبلغ مشخصی متعهد می شود که خدمات فنی و مهندسی در تمام مراحل برنامه ریزی، ساخت و نصب پروژه های فناورانه را بر عهده بگیرد.
انتقال تکنولوژی از طریق واردات کالاهای سرمایه ای و ماشین آلات
این روش انتقال تکنولوژی برای کشورهایی که زیر ساخت های توسعه صنعتی در آن ها فراهم است گزینه مناسبی است زیرا در طی آن با خرید ماشین آلات و کالاهای صنعتی به شرط مناسب بودن شرایط صنعتی و تکنولوژیکی می توان تکنولوژی را با هزینه کم به کشور وارد آن را بومی سازی کرد.
انتقال تکنولوژی از طریق قراردادهای بیع متقابل
در این روش، عرضه کننده تکنولوژی امکانات تولیدی برای دریافت کننده فراهم می کند و در آینده محصولات وی را به عنوان بازپرداخت اصل و سود پول خریداری می کند. قراردادهای بیع علاوه بر انتقال ماشین آلات شامل استفاده از دانش فنی و کمکهای فنی هم می شوند. مهمترین دلیل عرضه کننده تکنولوژی برای وارد شدن به یک قرارداد بیع متقابل، استفاده از منابع طبیعی و انسانی ارزان در کشور دریافت کننده تکنولوژی است.
منظور از مدیریت تکنولوژی مدرن و مدیریت تکنولوژی استراتژیک چیست؟
مدیر تکنولوژی به چه کسی گفته می شود؟
مدیرارشد فناوری ( CTO) یا مدیر تکنولوژی شخصی است آگاه به تکنولوژی سازمان، که توانایی برنامه ریزی و مشارکت در توسعه فناوری مورد نظر را دارد. یک مدیر ارشد فناوری موفق، از جنبه های بازرگانی و تکنولوژیکی سازمان خود به خوبی آگاهی دارد. مدیر ارشد برنامه ریزی برای بر عهده گرفتن این مسئولیت باید مهارت ها ی متنوعی داشته باشد. از جمله این مهارت ها و ویژگی ها می توان به آشنایی با ابزارهای مدیریتی ،تسلط بر مفاهیم و زیرساخت ها ،آشنایی با مستندسازی و تعریف، مسئولیت پذیری و… اشاره کرد.
شرح وظایف مدیر تکنولوژی
مدیر تکنولوژی به عنوان یک فرد آگاه به تکنولوژی و همچنین مسئول امور فنی تکنولوژی در یک سازمان، وظایف خاصی را بر عهده دارد، برخی از مهم ترین وظایف مدیر تکنولوژی عبارتند از:
مدیریت و برنامه ریزی
مدیریت تیم فنی و برنامه ریزی برای توسعه و گسترش فناوری و همچنین شناسایی فرصت و ریسک هایی که تکنولوژی مورد نظر و سازمان را تهدید می کند از اصلی ترین وظایف یک مدیر فناوری است.
جذب نیروی فنی و زمان بندی اجرای اهداف
از دیگر وظایف مدیر تکنولوژی می توان به جذب و استخدام نیروی های فنی مورد نیاز برای اجرا و توسعه تکنولوژی اشاره کرد. همچنین مدیر تکنولوژی زمانبندی اجرا و پایان پروژه ها را تعیین میکند و بر اساس این زمان بندی اهداف سازمان را اجرا می کند.
ترسیم چشم انداز آینده شرکت
مدیر فناوری علاوه بر شناسایی تهدید ها و فرصت ها باید با تحقیق در مورد ابعاد مختلف تکنولوژی و شرایط سازمان چشم انداز آینده سازمان و تکنولوژی مورد نظر را ترسیم کند .به علاوه مدیر تکنولوژی جنبه های مختلف توسعه و فناوری در سازمان برای کشف راه های جدید جهت پیشرفت بیشتر سازمان را بررسی می کند.
بهترین کتاب ها در زمینه آموزش مدیریت تکنولوژی کدامند؟
اگر به رشته مدیریت تکنولوژی علاقه مند هستید بهتر است با افزایش سطح آگاهی و اطلاعات خود در این زمینه خودتان را برای ورود به دنیای پیچیده و هیجان انگیز تکنولوژی و رشته مدیریت تکنولوژی آماده کنید. برخی از کتاب های مفید در زمینه آموزش مدیریت تکنولوژی در ادامه معرفی می شوند.
کتاب مدیریت تکنولوژی فعالیت ها و ابزارها
این کتاب نوشته دیلک ستیندامار، رابرت فال و دیوید پروبرت است و توسط دکتر رضا انصاری و دکتر جواد سلطان زاده ترجمه شده است. در این کتاب تلاش شده است با بهرهگیری از مفهوم «توانمندیهای پویا» چگونگی تحقق اهداف اصلی مدیریت تکنولوژی را توضیح دهد. نویسندگان این کتاب، برای توضیح این موضوع علاوه بر معرفی شش فعالیت اصلی مدیریت تکنولوژی، فهرستی از ابزارهای پرکاربرد این حوزهها را ارائه کردهاند.
کتاب مدیریت تکنولوژی و نوآوری
کتاب مدیریت تکنولوژی و نوآوری نوشته مارگارتای. وایت، گریدی بروتن ناشر و ترجمه آقایان غلامرضا توکلی، مصطفی صفدریرنجبر، محمد مقصودیان، مهرداد شفیعی ، یکی دیگر از کتاب های پرطرفدار در زمینه مدیریت تکنولوژی است. در این کتاب ضمن توضیح مباحث پایه و اهمیت مدیریت تکنولوژی و نو آوری به توضیح ارتباط فرایند استراتژی و مدیریت تکنولوژی و نوآوری پرداخته شده است و مبحث نو آوری در مدیریت تکنولوژی به طور کامل تشریح شده است. این کتاب همچنین دارای چهار پیوست کاربردی با موضوعاتی همچون مسئولیت اجتماعی، مدیریت پروژه و پلتفرم ها و… است.
معرفی رشته مدیریت تکنولوژی در دانشگاه
رشته مدیریت تکنولوژی یکی از شاخه های رشته مدیریت محسوب می شود و در مقایسه کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکتری ارائه می گردد. این رشته به عنوان یک رشته تخصصی بین علومی مانند مهندسی، علوم طبیعی، اجتماعی، تجزیه صنعتی و کسب و کار ارتباط برقرار می کند. همانطور که گفته شد، سه گرایش اصلی این رشته شامل انتقال تکنولوژی، نوآوری تکنولوژی ، سیاستهای تحقیق و توسعه و استراتژیهای توسعه صنعتی می باشد.
سرفصل و چارت رشته مدیریت تکنولوژی
رشته مدیریت تکنولوژی در ابعاد ملی، سازمانی و فردی ارائه می شود و مواردی از قبیل سیاست علم و تکنولوژی، نوآوری تکنولوژی، تغییرات تکنولوژیک، کارآفرینی تکنولوژیک و سرمایه گذاریهای جدید، چرخه عمر محصول و فرآیند، برنامه ریزی و پیش بینی تکنولوژی و… از سر فصل های این رشته به حساب می آیند. چارت رشته مدیریت تکنولوژی در مقاطع مختلف کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری شامل موارد مختلفی است . در اینجا یک نمونه از سرفصل ها و دروس رشته مدیریت تکنولوژی ارشد آورده شده است.
دروس مشترک
1-تئوریهای اقتصادی و سیر تحول تکنولوژی، 2- تکنولوژی و توسعه، 3-تئوریهای نوآوری مدلها، فرآیندها و سیاستها، 4-پیش بینی تکنولوژی، 5- ارزیابی تکنولوژی، 6- مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته، 7- نظریه های مدیریت پیشرفته، 8- مدیریت استراتژیک پیشرفته، 9- مدیریت تولید پیشرفته، 10- سیستم های اطلاعاتی مدیریت تکنولوژی
دروس تخصصی – گرایش انتقال تکنولوژی
1- حقوق مالکیت معنوی تکنولوژی، تجارت و توسعه، 2- مدلهای انتقال تکنولوژی، 3- سرمایه گذاری خارجی و انتقال تکنولوژی، 4- پروژه ترم
دروس تخصصی – گرایش نوآوری تکنولوژی
1- نظام ملی نوآوری و رشد، 2- تکنولوژیهای نو و محیط زیست، 3- نوآوری و تغییرات تکنولوژی، 4- پروژه ترم
دروس تخصصی – گرایش استراتژیهای توسعه صنعتی
1- مزیتهای نسبی در رابطه با اولویت های سرمایه گذاری، 2- مدلهای توسعه صنعتی در کشورهای صنعتی تازه صنعتی شده و درحال رشد، 3- نقش دولت ها در راهبری توسعه، 4- پروژه ترم
دروس تخصصی – گرایش سیاستهای تحقیق و توسعه
1- برنامه ریزی علوم و تکنولوژی و آموزش و توسعه منابع انسانی؛ اولویت و نیازهای تحقیقاتی، 2- ارتباط مراکز علمی و صنعتی، 3- سازمانهای تحقیق و توسعه و پارک تحقیقاتی صنعتی، 4- پروژه ترم
بازار کار رشته مدیریت تکنولوژی چگونه است؟
با توجه به پیشرفت روز افزون فناوری و ایجاد جو رقابتی در بین کسب و کارهای مختلف برای استفاده از تکنولوژی های مدرن، چشم انداز این رشته در آینده روشن است و بازار کار رشته مدیریت تکنولوژی برای افراد متخصص در این زمینه مناسب به نظر می رسد. دانشجویان رشته مدیریت تکنولوژی می توانند با کسب مهارتهای جانبی از جمله مهارت زبان و کامپیوتر و فراگیری کامل مباحث مهم این رشته از جمله قراردادهای انتقال تکنولوژی و قواعد حقوقی آن، شرایط مناسبی برای ورود به بازار کار پیدا کنند.
البته ناگفته نماند که مشاغل حوزهی تکنولوژی و فناوری اطلاعات برای بازار کشورهای کمتر توسعه یافته کمی مبهم هستند اما با پیشرفت فناوری این مشاغل هم روز به روز جایگاه بهتری کسب می کنند. در حال حاضر بازار کار دکتری مدیریت تکنولوژی در بسیاری از کشورها مناسب است و در صورت فراهم شدن زیر ساخت ها برای کارشناسان این رشته هم جایگاه های شغلی در دسترس هستند. لازم به ذکر است که در رشته های مرتبط با مدیریت علاوه بر سواد دانشگاهی و مهارت های آکادمیک، داشتن اطلاعات زیاد و مهارتهای کاربردی هم نقش مهمی در موفقیت دارد بنابراین اگر به دنبال موفقیت در این رشته هستید با مطالعه بیشتر و کسب مهارت های جدید به دانش مدیریتی خود اضافه کنید تا شرایط ورود به بازار کار را تسهیل کنید.
تاریخچه مدیریت تکنولوژی
رشته مدیریت تکنولوژی اولین بار توسط انستیتو تکنولوژی ماساچوست (MIT) در سال ۱۹۸۱ و در مقطع کارشناسی ارشد ارائه شد. بعد از شکل گیری این رشته، با پیشرفت بیشتر تکنولوژی و افزایش اهمیت استفاده از آن ، تاکنون دهها دانشگاه دورههای آموزشی متنوعی در مقاطع مختلف تحصیلی، در این رشته تخصصی ارائه کرده اند. در حال حاضر صدها تشکل ملی و بینالمللی اعم از انجمنهای تخصصی که شامل IAMOT انجمن بینالمللی مدیریت تکنولوژی،EUROMOT انجمن مدیریت تکنولوژی اروپا IRAMOT انجمن مدیریت تکنولوژی ایران هستند موسسات آموزشی و شرکتهای مشاورهای ، در بخش مدیریت تکنولوژی، در کشورهای مختلف فعالیت دارند.
سوالات متداول درباره مدیریت تکنولوژی
در ادامه به چند سوال متداول پیرامون مدیریت تکنولوژی پاسخ میدهیم.
زمان برگزاری کنفرانس مدیریت تکنولوژی چه تاریخی است؟
هفتمین کنفرانس ملی مدیریت ، گردشگری و تکنولوژی در تاریخ سی ام آبان ماه سال ۱۴۰۲ برگزار خواهد شد. همچنین کنفرانس یافته های نوین علوم و تکنولوژی در تاریخ ۱۷ خرداد ۱۳۰۲ برگزار شد.
آیا مدیریت تکنولوژی رشته مناسبی برای اپلای است؟
بله با توجه به پیشرفت روز افزون تکنولوژی و اهمیت دانشهای مرتبط با تکنولوژی های جدید در کشورهای توسعه یافته، این گرایش از مدیریت یکی از گرایش های خوب برای اپلای است.
سوالات مطرح شده در رشته مدیریت تکنولوژی که باید پاسخ داده شود:
- تکنولوژی چگونه خلق میشود؟
- چگونه میتوان از آن برای ایجاد فرصتهای کسبوکار استفاده کرد؟
- چگونه میتوان استراتژی تکنولوژی را با استراتژی کسبوکار یکپارچه نمود؟
- چگونه میتوان از تکنولوژی برای کسب مزیت رقابتی استفاده کرد؟
- چگونه میتوان سازمانهایی طراحی نمود که با تحولات تکنولوژیک سازگار باشند؟
- چهوقت باید به سراغ تکنولوژی رفت و چهوقت باید آنرا کنار نهاد؟
به عنوان مثال در این حوزه فعالیت، شرکت کسرا در جهت افزایش کارآمدی هر چه بیشتر محصولات خود ،با استفاده از تکنولوژی های جدید، روش های نوین و جدید حضور و غیاب از جمله حضور و غیاب ابری (اتنسی) برای مشتریان خود عرضه نموده است.
جمع بندی
در این مقاله اطلاعاتی پیرامون مبانی مدیریت تکنولوژی و ویژگی های این رشته ارائه شد. مدیریت تکنولوژی به عنوان یک تخصص بین رشته ای آمیزه ای از علوم انسانی، مهندسی، کسب و کار و… است و با هدف کشف، توسعه و به کارگیری فناوری ایجاد شده است. دانش تخصصی در زمینه علوم مهندسی برای توسعه تکنولوژی در سازمان ها، خلق ثروت، انتقال تکنولوژی، توسعه روش های بهره برداری از تکنولوژی و… کاربرد دارد. رشته مدیریت تکنولوژی به عنوان یکی از رشته های دانشگاهی در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در بسیار ز دانشگاه ها و موسسات علمی و آموزشی تدریس می شود. اطلاعات تکمیلی در مورد فرایندها و استراتژی های مدیریت تکنولوژی در این مقاله ارائه شد.
بیشتر بخوانید: تفاوت dark web و deep web؛ اینترنت چه بخش هایی دارد؟
تیم دیجیتال مارکتینگ کسرا با تمرکز بر تولید محتوای تخصصی در حوزه نرمافزارهای حضور و غیاب و کنترل تردد، اطلاعاتی دقیق و منحصربهفرد ارائه میدهد. این تیم با دانش بازاریابی دیجیتال و تسلط بر فناوریهای مرتبط، محتوایی کاربردی و قابل اعتماد برای نیازهای سازمانها تولید میکند. هدف ما ارائه محتوایی باکیفیت برای آگاهیبخشی و تسهیل تصمیمگیری مدیران و کاربران حرفهای است.